Dismenore kadınların adet dönemlerinde hissettikleri ağrıdır. Bu periodik ağrı alt karında, orta hatta şiddetli kramp tarzında olup iç kasık bölgesine yayılabilir. Aynı zamanda baş ağrısı, baş dönmesi, çarpıntı, mide bulantısı, kusma veya daire eşlik edebilir. Hatta ağrının şiddeti bilinç kaybına neden olabilir.
Kadının günlük aktivitesini ve performansını etkileyerek, özellikle çalışan veya okuyan kadınlarda iş günü kaybı ve devamsızlığa neden olmaktadır.
Genç kızlar arasında %28 oranında primer dismenore görülmekle birlikte, bunların %72’sinde ayda ortalama 2 gün okula devamsızlık saptanmıştır.
Adet ağrılarının (dismenore), birincil (Primer) ve ikincil (sekonder) olmak üzere 2 nedeni vardır. Birincil sebepler; genellikle buluğ çağında ortaya çıkar. Ağrının sebebi, ovulasyonu (yumurtlamayı) takiben kanamaya hazır hale gelmiş rahmin iç tabakasının kasılarak dökülmesini sağlayan (adet kanaması) ve özellikle regl döneminde vücuttan salgılanan Prostoglandin f2 alfa denilen maddedir.
İkincil (sekonder dismenore) adet ağrısı ise regl dönemine bağlı olmayan başka faktörlerden kaynaklanır. Bu nedenler ise:
Endometriozis (Rahmin en iç tabakasının rahmin dış tabalarında veya rahim dışı bir bölgede de bulunması)
Rahim ağzında darlık
Rahim tümörleri
Rahmin farklı pozisyonlarda olması
Rahim ve komşu organların iltihabi hastalıkları
Psikolojik sebebler olarak sayılabilir.
Psikolojik sebepler
Diğer bütün etkenler bir yana kronik regl ağrısında en önemli neden psikolojik faktörlerdir. Yapılan araştırmalarda kronik regl ağrısından şikayetçi olan hastalarda psikolojik bozukluklar anlamlı oranda fazla bulunmuştur. Araştırmalar regl ağrısı çeken bayanların büyük bir çoğunluğunda bir pataloji tespit edilemediğini yani psikolojik olduğunu göstermektedir. Her ne kadar kadınların %75’i kendilerinde premenstruel değişiklik tanımlıyorlarsa da ancak %4 kadarında klinik teşhis konulabilmektedir. Kullanılan araştırrma metoduna göre değişmekle beraber depresyon ve irritabilite en sık rastlanan (%14-45 arasında ) psikolojik semptomlar olarak bildirilmektedir (Akdeniz ve Gönül, 2004; Müderris ve ark., 1999).
Regl (Adet) ağrısının tedavisi nasıl yapılır?
Kronik regl ağrısında tedavi altta yatan sebebe yöneliktir. Öncelikle jinekolojik bir muayene için hastanın bir jinekologla görüşülmesi sağlanır. Altta yatan organik bir sebep bulunmadığında ise psikoterapiye başlanır.
Regl (Adet) ağrılarında altta yatan psikolojik faktörler nelerdir?
Yapılan araştırmalar regl ağrıları yaşayan bayanlarda şu faktörlerin etkili olduğu bulunmuştur; depresyon, yoğun kaygı, travma, tacizler, regl dönemleriyle ilgili olumsuz deneyimler, kadınlıkla ilgili olumsuz atıflar ve düşünce kalıpları.
Psikoterapide hangi yöntemler kullanılmaktadır?
Psikoterapide ağırlıklı olarak psikodrama ve EMDR yöntemlerini kullanmaktayız. Bu yolla yaşanmış olumsuz deneyimlerin, atıfların, regl dönemiyle ilgili olarak olumsuz duygularla bağlanmış yaşantıların bulunması ve tadavi edilmesi sağlanmaktadır.